WIKI MARKETING / VİKİ PAZARLAMA

Viki fikri ve yaklaşımına dayanan pazarlama uygulamalarının adı. Açık kaynakların, bilgi, görev ve sorumluluk paylaşımının, global düzeyde ortak çalışmaların getirdiği imkan ve sinerjilerden pazarlama amaçlı olarak yararlanmak Viki Pazarlama olarak adlandırılıyor. Bu ilkelerin öne çıktığı bir dünyada Vikinomi gibi terimler de üretilebiliyor.

Wiki, İngilizce “What I Know Is”in (Bildiğim odur ki...) kısaltması. Viki, ilk olarak, web araç ve imkanlarıyla birlikte kullanıcıların yeni web sayfaları açmasına, sayfalarda düzenlemeler yapmasına ve bu sayfaları birbirine bağlamasına izin veren paylaşıma açık bir yazılımın adı olarak şöhret buldu. Wikipedia bu vikilerden en bilineni[1]. Vikipedi, kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan, özgür, bağımsız, ücretsiz bir internet ansiklopedisidir. Viki teknolojisi kullanılarak hazırlanır. Sürekli değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacaktır. Kurucularından Jimmy Wales, Vikipedi'yi, Dünya üzerindeki her insana kendi dillerinde, en üst kalitede bedava bir ansiklopedi sunma çabası ve emeği olarak tanımlamaktadır. Viki, Hawaii dilindeki "wiki wiki" (hızlı veya bilgi amaçlı) kelimesinden, Pedi ise, eski Yunan Medeniyeti'nde kapsamlı kültürel eğitim sistemi anlamına gelen paideia kelimesinden gelmektedir.

İnternet sosyal, kültürel, ekonomi ve iş hayatında nice devrimlere yol açtı. Aynı şekilde iş modellerini de dönüştürüyor. Wikipedia’nın gelir modeli tamamen bağışlara dayanıyor. Kurucusu Jim Wales, iş modelini ve bağış talebini zaman zaman okurlarına etkileyici mektuplarla duyuruyor[2].

Internetin ekonomide yaptığı en büyük etkilerden biri de “kitlesel işbirliği”. Sadece haberleşme anlamında değil, sistemler, kaynaklar, veritabanları, yazılımlar ve bireysel zekâlar da birbirine bağlandı. Vikinomi kitabının yazarlarının söylediği gibi, bu bağlantılar sayesinde bireyler ekonomiye daha önce hiç olmadığı kadar yüksek düzeyde katılımlar sağlayabiliyorlar. Bu yeni katılım süreci, yeni kitlesel işbirliği biçimlerinin malların ve hizmetlerin global düzlemde icad edilme, üretilme, pazarlanma ve dağıtılma biçimlerini de değiştiriyor. Bu değişim her şirket ve onlarla ilişkiye geçen her birey için kapsamlı fırsatlar sunuyor.

(Crowdsourcing Marketing, İmece Pazarlama’ya bakınız.)

Ekonomi teriminin yerini almaya aday olan vikinominin, açık olmak, paylaşım, global hareket etmek olarak özetlenen özelliklerini anlamak ve P&G, IBM, BMW, Google, Amazon, Best Buy gibi bir dizi büyük şirketin vikinomi prensipleriyle rakiplerine nasıl fark attıklarını öğrenmek için Vikinomi kitabı çok iyi bir kaynak[3].

---

[1] Bilgiler http://tr.wikipedia.org dan alınmıştır.

[2] http://tinyurl.com/clkqk6n, 17.11.2011

[3] “Yepyeni bir Ekonomi: Vikinomi” Digitalage, Eylül 2008, s. 100-101. Don Tapscott ve Anthony D. Williams, Vikinomi – Kitlesel İşbirliği Herşeyi Değiştiriyor, MediaCat Kitapları, İstanbul, 2007. Orijinal adı: Wikinomics – How Mass Collaboration Changes Everything, Expanded edition, 2008.